I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Toruniu, w murach którego mieściło się przed wojną Państwowe Gimnazjum Męskie im. M. Kopernika, może ubiegać się spokojnie o miano „szkoły cichociemnych”. Do tej pory wiadomo było, że szkołę ukończył ppor. cichociemny Waldemar Szwiec oraz ppor. cc Lech Bądkowski. Niedawno nasz nowy, ale jakże aktywny wolontariusz pan Tomasz odkrył, że mieliśmy trzeciego cichociemnego w naszej szkole, o którym jest mało w Toruniu wiadomo. Pan Tomasz odnalazł na cmentarzu św. Jerzego symboliczny grób porucznika cichociemnego Stanisława Hencla. Z naszych muzealnych badań wynika, że Staszek urodził się 21 września 1918 r. w Żyrardowie, od 1922 r. zamieszkał z rodziną w Toruniu, od 1928 r. uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Męskiego im. M. Kopernika. Maturę zdał w 1936 roku. Od 1 września 1936 odbył szkolenie unitarne w Szkole Podchorążych Piechoty, a od 4 stycznia 1937 w Szkole Podchorążych Saperów, od 13 sierpnia przydzielony został do 8 Batalionu Saperów w Toruniu. Tam awansował na stopień podporucznika. 1 września 1939 r. przydzielony został do 24 Batalionu Saperów, 24 Dywizji Piechoty, w składzie Armii „Karpaty”. Uczestniczył w obronie Tarnowa 5 i 6 września, następnie m.in. w dniach 15-18 września brał udział w boju janowskim oraz nad Wereszczycą w rejonie Lwowa. Po rozbiciu jednostki, 20 września1939 przekroczył granicę z Węgrami, tam został internowany. 25 listopada 1939 dotarł do Francji, wstąpił do tworzącej się Armii Polskiej we Francji, przydzielony został do Centrum Wyszkolenia Saperów. 24 czerwca 1940 ewakuowany został do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do 4 kompanii saperów 4 Brygady Kadrowej Strzelców, późniejszej 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Stamtąd zgłosił się na szkolenie cichociemnych. Władał językiem niemieckim i angielskim, przeszedł szkolenia (kursy): m.in. łączności dla oficerów (4BKS), dywersyjno-strzelecki (SS 25, Inverlochy), techniczny dla młodszych oficerów saperów. narciarski, STS 18, podstaw wywiadu (STS 31 Bealieu), spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS43, Audley End). Uzyskał angielskie prawo jazdy (na samochody osobowe i ciężarowe).
W ramach operacji „Pliers” w nocy z 29 na 30 października 1942 r. 24-letni porucznik saperów – cichociemny Armii Krajowej Stanisław Hencel pseudonim „Pik”, „Narwa”, zwykły znak spadochronowy nr 0775, leciał do Polski samolotem, który zestrzelony został między Hellerem a Refsland w Norwegii. Odznaczony został czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.
W wyniku poszukiwań udało nam się dotrzeć do rodziny cichociemnego. W dniu 11 lipca 2024 r. odwiedziła nasze Muzeum Pani Kamilla Oszwałdowska, która przekazała nam wiele pamiątek rodzinnych i ciekawych dokumentów dot. Stanisława Hencla. Nasze poszukiwania trwają dalej, również na terenie Norwegii. Zamierzamy w rocznicę tragicznej śmierci cichociemnego godnie uczcić jego pamięć, o czym będziemy na bieżąco informować…
Źródło: Stanisław Hencel – Cichociemny – Cichociemni elita dywersji